#42 - Emilie du Châtelet (17 december 1706-10 september 1749) (S03)

Wat blijft

In de podcast Wat Blijft hoor je de komende weken de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Aristoteles tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken? En hoe leven zij voort?
In de vierde aflevering volgt Inge ter Schure het spoor terug van natuur- en wiskundige Emilie du Châtelet. Du Châtelet, geboren in gegoede Parijse kringen, bleek op jonge leeftijd hoogbegaafd. Haar vader, eerste secretaris en introducteur des Ambassadeurs van koning Lodewijk XIV van Frankrijk, benoemde haar gebrek aan schoonheid en huurde de beste docenten voor haar in. Tijdens haar verblijf aan het Hof van Versailles vond ze een geschikte echtgenoot in markies Du Châtelet en zodoende kreeg Emilie, geboren Le Tonnelier de Breteuil, deze naam. Drie kinderen later, Emilie was inmiddels 24 jaar, gingen ze gescheiden van elkaar leven. Eerst kreeg Emilie een verhouding met de hertog van Richelieu, daarna ontmoette ze verlichtingsfilosoof Voltaire, met wie ze een jarenlange onstuimige verhouding kreeg. Ze was voor hem een grote bron van inspiratie en hij noemde haar 'een groot man wiens enige gebrek was dat ze een vrouw was'. Ze ontwikkelde zich tot een briljante wis- en natuurkundige. Op haar sterfbed vertaalde ze de Principia Mathematica van Isaac Newton in het Frans en voorzag het van commentaar. Deze vertaling is in het Franse taalgebied nog steeds toonaangevend. Emilie stierf al op 42-jarige leeftijd, vlak na de geboorte van haar vierde kind.
Inge ter Schure sprak met wetenschapsjournalist en deeltjesfysicus Margriet van der Heijden, onderzoeker bij CERN (European Organization for Nuclear Research) Jorinde van de Vis en het Vlaamse echtpaar Frank Verstraete, professor in de kwantumfysica en Céline Broeckaert, schrijver en theatermaker.