76. Marijn Evers en Chi Chiu over de zelfdeterminatietheorie 2.0 in onderwijs en leiderschap

Onderwijs leiden met hart en ziel

Te gast zijn Marijn Evers en Chi Chiu van het kennisinstituut vitaliteit Chivo en we spreken over psychologische basisbehoeften en moraliteit in onderwijs en leiderschap. Marijn en Chi werken aan de hand van de wetenschappelijke theorie van zelfdeterminatie aan vitaliteit. Hoe kunnen leerlingen, leraren en leidinggevenden vitaliteit ervaren in het onderwijs? Vitaliteit is bij hen echter niet alleen een subjectieve ervaring van het bevredigen van fysieke en psychologische basisbehoeften, maar gaat uiteindelijk over moraliteit en waardigheid. Waardigheid is het vervullen van basisbehoeften en moraliteit. De zelfdeterminatietheorie is uit en te treuren empirisch onderzocht en de resultaten zijn meervoudig gerepliceerd. De motivatie van mensen wordt beïnvloed door de mate van autonomie, competentie en verbondenheid die we ervaren. Het kennisinstituut Chivo bouwt voort op deze theorie en stelt dat er nog een vierde psychologische basisbehoefte is: moraliteit. Dit idee stoelt op een mensbeeld: de mens wil samenwerken, is homo collobaratus. Voor de praktijk in het onderwijs en het leidinggeven hebben ze bij Chivo vier werkwoorden uitgewerkt, waarmee je de vier basisbehoeften bij anderen kunt helpen vervullen: betrokken-zijn, bewust maken, begeleiden en behoeden. Ze hebben ook hun tegenhangers: domineren, dwingen, afwezigheid en afwachtendheid. Met dit denken raken ze aan de pedagogische praktijkdrieslag van Gert Biesta: onderbreken, vertragen en ondersteunen. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum, en De vallei van het goede leven.